Klavier : 26/3 – 26/6/2022

Virginalen, Klavecimbels en orgels verbeeld in de 16^de en de 17^de eeuw.

Museum Snijders&Rockoxhuis en Museum Vleeshuis in Antwerpen bouwden samen de tentoonstelling Klavier, een expo die in beide musea wordt getoond.

Schilderijen met als onderwerp klavecimbels, virginalen en orgels tonen ons schitterende interieurs, amoureuze taferelen, met uitgedoste dames maar ook jonge mannen achter de toetsen. De klavierinstrumenten zijn in schilderijen ook vaak de sleutel om een allegorie, een mythe en verborgen boodschappen te ontcijferen.

Beschilderde klavecimbel- en virginaaldeksels maar ook originele instrumenten zullen in de tentoonstelling uitgestald worden.

Kunstwerken uit de National Gallery in Londen, het Rijksmuseum in Amsterdam, het Suermondt-Ludwigmuseum in Aken en vele andere musea en bruikleengevers vormen een streling voor ogen en oren. 

Benut je ticket tenvolle! Geniet van een korting tijdens deze duo-tentoonstelling.

In samenwerking met Museum Vleeshuis bieden we de bezoekers van deze tentoonstelling een mooie korting aan op een volbetalend ticket.  
Bezocht je het Museum Vleeshuis, dan geniet je, op vertoon van dit ticket, een korting van €4 op een volbetalend toegangskaartje van Museum Snijders&Rockoxhuis.   (€6 ipv €10)

Maar ook omgekeerd. Na het bezoek aan Museum Snijders&Rockoxhuis kan je best je aankoopbewijsje behouden. Breng je dezelfde dag of later een bezoek aan de expo in Museum Vleeshuis, dan geniet je ook daar een korting van €3 op een volbetalend ticket.  (€5 ipv €8).

Opgelet, steeds moet je het toegangsbewijs van het eerstbezochte museum voorleggen.

KOOP EEN TICKET

BOEK EEN RONDLEIDING MET GIDS

ONTDEK MUSEUM VLEESHUIS

Zaalbeelden

Lees meer over de expo!

De muziekkamer in  het Snijders&Rockoxhuis herinnert aan de Joodse Portugese familie Duarte die in de 16^de eeuw op de vlucht was voor de inquisitie. Ze werd aangetrokken door de handelsmogelijkheden van de stad en woonde in een patriciërswoning op de Meir, de belangrijkste straat van de stad. Naast een bijzondere collectie schilderijen van Italiaanse en vooral Vlaamse grootmeesters, van Titiaan en Tintoretto tot Quinten Massijs, Peter Paul Rubens en Anthony Van Dyck, had de familie ook vijf klavecimbels en virginalen in huis.

Voor de bouw en aankoop van deze instrumenten hoefde Duarte niet ver te kijken, want Antwerpen was een van de belangrijkste centra voor de bouw van klavierinstrumenten en minstens twee belangrijke klavecimbelbouwers behoorden tot Duarte’s kennissenkring.

De eerste vermeldingen van Antwerpse klavecimbelbouwers dateren uit het begin van de 16^de eeuw, maar het was tussen 1560 en 1660 dat Antwerpen bekend stond als de onbetwiste wereldhoofdstad van de klavecimbelbouw. Elk jaar verlieten honderden klavecimbels en virginalen de Antwerpse ateliers. Tijdgenoten roemden de instrumenten om hun klankrijkdom en hun betrouwbaarheid. Vooral de leden van familie Ruckers-Couchet stonden bekend om hun instrumenten van uitzonderlijke kwaliteit. Hans Ruckers, zijn zonen Joannes en Andreas en zijn kleinzoon Joannes Couchet waren voor de instrumentenbouw wat Peter Paul Rubens voor de schilderkunst was en Christoffel Plantin voor de boekdrukkunst. Maar de familie Ruckers-Couchet was niet alleen: ook namen als Marten Van der Biest, Joos Karest, Cornelis en Simon Hagaerts, Joris Britsen en vele andere golden als kwaliteitslabels. De Antwerpse klavecimbels en virginalen vonden bovendien niet alleen in Antwerpen gretige kopers, maar in heel Europa en zelfs ver daarbuiten, en dat tot ver in de achttiende eeuw. Net zoals een belangrijk deel van de Antwerpse schilderijen en siermeubelen, waren ook veel klavecimbels bedoeld voor de internationale markt.

Op het vlak van instrumentenbouw ontwikkelde Antwerpen tevens een sterke traditie van huis- en kerkorgels. Alleen al in de 16^de eeuw waren er enkele tientallen orgelbouwers actief, waaronder de families Moors en Brebos. Ook de familie Ruckers-Couchet hield zich met orgels bezig: zo was Joannes Ruckers een tijdlang verantwoordelijk voor het onderhoud van het orgel van de Antwerpse kathedraal.

De opkomst van de Antwerpse klavierbouwers liep bovendien parallel met de bloei van de muziekdruk in Antwerpen – Antwerpen was in de zestiende eeuw niet het eerste of het enige centrum van muziekdruk, maar wel een van de belangrijkste – en het ontstaan van een burgerlijke (muziek)cultuur.

Niet alleen de originele instrumenten zijn een blijvende getuige van het muziekleven in Antwerpen, maar ook de schilderijen die deze instrumenten als onderwerpen ontvouwen.

Een greep uit de getoonde werken.

• Portret van een muzikale familie - Gonzales Coques Portret van een muzikale familie - Gonzales Coques
• Familieportret - Fran Floris Familieportret - Fran Floris
• De heilige Cecilia met engelen - Hendrik Goltzius De heilige Cecilia met engelen - Hendrik Goltzius
• Klavecimbel, Joris Britsen III Klavecimbel, Joris Britsen III
• Een jonge vrouw bespeelt het klavecimbel voor een jonge man, Jan Steen Een jonge vrouw bespeelt het klavecimbel voor een jonge man, Jan Steen
• Ottavino,(kindvirginaal) Andreas Ruckers Ottavino,(kindvirginaal) Andreas Ruckers
• Stilleven met klavecimbel, Pieter van Roerstraeten Stilleven met klavecimbel, Pieter van Roerstraeten
• Virginaal - Cornelis Hagaerts Virginaal - Cornelis Hagaerts
• Vrouw aan het virginaal, Gabriel Metsu Vrouw aan het virginaal, Gabriel Metsu
• Virginaalspeelster, Jan Miense Molenaer Virginaalspeelster, Jan Miense Molenaer
•  

Familiereünie in het Snijders&Rockoxhuis

Adriaen en Catharina Rockox bezoeken met hun 13 kinderen hun kleinzoon Nicolaas.

De Antwerpse Sint-Jacobskerk geeft het beroemde Van Hemessen-drieluik in langdurige bruikleen aan het Snijders&Rockoxhuis.

Met de steun van Onroerend Erfgoed Vlaanderen start de stad Antwerpen met de restauratie van de Sint-Jacobskerk. De uitvoering van de werken verloopt in twee grote fasen en neemt een tiental jaar in beslag. Half januari 2019 sluit de kerk het schip en de zijbeuken. Intussen blijven het transept, het koor en de kranskapellen wel open. Dat heeft tot gevolg dat een aantal belangrijke altaren en kunstwerken niet meer voor het publiek toegankelijk zijn, zoals Het laatste oordeel of de Rockox-triptiek van de hand van Jan van Hemessen (Hemiksem, ca. 1500 – 1556/57).

Dit indrukwekkende drieluik zal voor ongeveer vijf jaar te gast zijn in het museum Snijders&Rockoxhuis.

Adriaen Rockox (1460-1540), kamerheer van Keizer Karel, en Catharina van Overhoff (1486-1549), verwant met de heren van Breda en de adellijke familie van Liere, hadden veel aanzien in Antwerpen. Ze woonden in de Keizerstraat waar ze diverse panden in bezit hadden. In 1515 verwierven ze in de Sint-Jacobskerk de Sint-Dymphnakapel, waar zij beiden na hun dood zouden worden bijgezet. Een twintigtal jaar later bestelden ze een drieluik bij Jan van Hemessen. Het middenpaneel stelt het Laatste 0ordeel voor. De zijluiken tonen de echtgenoten Rockox - Van Overhoff met hun dertien kinderen. Catharina is rechts voorgesteld met haar tien dochters en Adriaen is links te zien, in het gezelschap van zijn drie zonen, onder wie Adriaen junior, de vader van onze voormalige burgervader Nicolaas.

Welkom in het Snijders&Rockoxhuis.

Nicolaas Rockox en Frans Snijders waren spilfiguren in het Antwerpen van de baroktijd. Beiden drukten ze hun stempel op het culturele en sociale leven van hun stad.

Nicolaas als burgemeester, Frans als bedreven schilder van dieren en stillevens. 20 jaar lang waren ze ook buren: ze woonden in twee aangrenzende woningen in de Keizerstraat.

Beide panden, met zorg gerestaureerd, behoren tot het patrimonium van KBC, dat het Rockoxhuis al langer openstelde als museum en daar nu het Snijdershuis aan toevoegt.

De leefwereld van hun zeventiende-eeuwse bewoners wordt er opgeroepen met stukken uit de eigen collectie, aangevuld met bruiklenen uit Belgische en buitenlandse verzamelingen.

Over de schouders van Nicolaas en Frans kijken we naar kunst maken en kunst bevorderen, naar verzamelen en etaleren, naar markten en gedekte tafels, naar natuur en tuinen, naar de humanist en de modale burger in de woelige baroktijd.

Kom het ontdekken!